Onderzoek Handhaving en overlast openbaar
5 februari 2019
Vanavond presenteerde Jan de Ridder, directeur Rekenkamer Amsterdam, de uitkomsten van ons Publieksonderzoek van 2018 Handhaving en overlast in debatcentrum Pakhuis de Zwijger. Het publiek bestond uit Amsterdamse burgers, ondernemers, bestuurders uit de stadsdelen en betrokken professionals.
Gesprekken met bewoners, ondernemers en ambtenaren
In het onderzoek concluderen we dat handhaving nog onvoldoende structureel bijdraagt aan het verminderen van sociale overlast in Amsterdam. We hebben deze conclusie onder meer gebaseerd op ons casusonderzoek, dat we uitvoerden in vijf gebieden in Amsterdam: de Amsterdamse Poort, De Punt, de Dapperbuurt, Grachtengordel-Zuid en de Oude Pijp. In deze gebieden hebben we uitgebreid gesproken met bewoners, ondernemers en de ambtelijke organisatie.
Interactieve kaart: Bekijk ook de interactieve kaart en ontdek in welke wijken sociale overlast plaatsvindt.
Te weinig handhavers en geen goede afhandeling van meldingen
We zien twee kernproblemen. Het eerste is de capaciteit van handhaving en toezicht. Dit houdt in dat de gemeente wel hoge ambities heeft, maar tegelijkertijd onvoldoende mogelijkheden heeft om die ambities uit te voeren. Zo zijn het aantal handhavers en hun toerusting te beperkt om sociale overlast goed te kunnen aanpakken.
Het tweede probleem is de zichtbaarheid van de gemeente. Burgers zien weinig handhavers op straat, zijn niet tevreden over wat met meldingen wordt gedaan en vinden de aanpak van sociale overlast weinig doortastend. Zichtbaarheid betekent ten slotte ook ‘duidelijk maken waar je voor staat’.
Wat is acceptabel gedrag?
In ons onderzoek signaleren we dat de gemeente niet duidelijk is over de normen van wat acceptabel gedrag is en wat niet. Het is voor burgers onduidelijk waar de grens ligt, wat nog toelaatbaar is en wat niet meer. Dat geldt niet alleen voor de drukke binnenstad, maar ook voor de gebieden in andere delen van de stad, waar bewoners en ondernemers soms dagelijks kampen met hangjongeren, drugsdealers, alcoholverslaafde ouderen, of agressief uitgaanspubliek.
Onze 6 aanbevelingen
We hebben naar aanleiding van de bevindingen zes aanbevelingen gedaan over het creëren van meer inzicht in de sociale overlastproblematiek; het creëren van meer ruimte voor maatwerk; het verbeteren van de registratie van de handhavingsinterventies; het beter evalueren van de aanpak; het in lijn brengen van de capaciteit met de ambitie; en het bij sociale overlastproblemen toegankelijk en aanwezig zijn als overheid.
Het college van B en W neemt alle aanbevelingen over, maar besteedt nauwelijks aandacht aan de bevindingen, conclusies en analyse. We stellen daarom voor dat het college alsnog de tijd neemt om in een korte notitie aan te geven hoe de aanbevelingen concreet worden verwerkt. Een dergelijke notitie is nuttig om de raad te betrekken en mee te laten denken bij de ontwikkeling van de uitvoeringsagenda, zoals is aangekondigd door het college.
Het rapport wordt op 28 februari besproken in de raadscommissie AZ.
Hoe wordt sociale overlast aangepakt in Amsterdam?
Geïnteresseerd in een van de casussen? We hebben per gebied aangegeven welke sociale overlastproblematiek er heerst, en hoe dit wordt aangepakt.