Indicatoren discriminatie
Laatste update: 20 september 2023
Over het onderzoek
De gemeente Amsterdam wil allerlei doelen halen voor de stad. Ze gebruikt indicatoren om te laten zien hoe het daarmee staat. Als indicatoren nuttig zijn en kloppen, dan geven ze de raad een beeld van hoe het ervoor staat in een beleidsveld, zoals antidiscriminatie. De raad kan de indicatoren dan gebruiken om te zien of er iets speelt waar ze actie op wil nemen.
Een van de doelen van de gemeente Amsterdam is het verminderen van discriminatie in Amsterdam. We onderzochten of de begrotingsindicatoren van het antidiscriminatiebeleidsveld bruikbaar zijn. En of de raad deze indicatoren gebruikt om een beeld te krijgen over hoe het gaat op het antidiscriminatiebeleid.
We concluderen dat de indicatoren niet bruikbaar genoeg zijn. Ze zijn voldoende geformuleerd, maar onvoldoende relevant, betrouwbaar en begrijpelijk. De raad gebruikt de indicatoren bijna niet. De raad vindt de indicatoren weinig inzicht geven in het antidiscriminatiebeleid. Daarom gebruiken raadsleden andere documenten om meer te weten te komen over hoe het gaat.
Status
Het onderzoek is klaar. We publiceerden de onderzoeksopzet op 23 februari 2023. Op 13 juli 2023 maakten we het onderzoek openbaar. Lees onze samenvatting of lees onze bevindingen en conclusies in het bestuurlijk rapport.
Onderzoekers
De gemeente Amsterdam wil allerlei doelen halen voor de stad. Ze gebruikt indicatoren om te laten zien hoe het daarmee staat. Een van haar doelen is het verminderen van discriminatie in Amsterdam. Wij onderzochten of de begrotingsindicatoren van het antidiscriminatiebeleid bruikbaar zijn. En of de raad ze gebruikt. Ons onderzoek is af en staat vanaf vandaag online. Onze conclusie? De indicatoren zijn niet bruikbaar genoeg en de raad gebruikt ze bijna niet.
Indicatoren zijn niet bruikbaar genoeg
De indicatoren van het antidiscriminatiebeleid geven de raad geen goed beeld van hoe het gaat op het antidiscriminatiebeleid. De indicatoren zijn duidelijk verwoord. Maar twee van de drie indicatoren zeggen niks over de doelen die de gemeente wil halen. Ook vinden we dat de indicatoren weinig inzicht geven in wat de gemeente doet om discriminatie te verminderen. Dit vinden de ambtenaren ook. Daarnaast zijn de cijfers van de indicatoren vaak fout, waardoor de indicatoren niet betrouwbaar zijn. Als laatste geeft het college weinig uitleg bij de indicatoren. Hierdoor is niet goed te begrijpen waarom de indicatoren belangrijk zijn en wat ze betekenen.
Raad gebruikt de indicatoren bijna niet
Raadsleden gebruiken de indicatoren bijna niet. De raad vindt de indicatoren niet veel zeggen over het antidiscriminatiebeleid. Daarom gebruiken raadsleden andere documenten om meer te weten te komen over hoe het gaat. Maar de raadsleden vinden de informatie die ze nu krijgen niet duidelijk genoeg. Het is voor hen moeilijk te volgen wat de gemeente precies doet om discriminatie tegen te gaan.
Ons advies aan het college
Het college werkt al aan een plan om de resultaten van het antidiscriminatiebeleid beter te laten zien. Als eerste raden we het college aan om binnen dit beleid indicatoren te kiezen die iets zeggen over de doelen van het beleid. En over wat de gemeente doet om die doelen te halen. Ten tweede adviseren we om rondom de indicatoren een vaste manier van werken te ontwikkelen. Dit om fouten in de cijfers te voorkomen. Ons laatste advies is om te onderzoeken wat een goede manier is om de raad uitleg en meer informatie bij de indicatoren te geven. De ambtenaren en de raad vinden extra informatie belangrijk. Maar er is weinig ruimte in de documenten waarin de indicatoren staan. Het college kan deze documenten bijvoorbeeld digitaal verbinden met andere documenten waarin meer details staan.
De burgemeester en wethouders zijn het eens met onze conclusies. Zij geven ook aan dat ze alle aanbevelingen zullen opvolgen. In ons nawoord geven we daarvoor een paar aandachtspunten mee.
- Er zijn 3 indicatoren voor het antidiscriminatiebeleid:
- 1 doelindicator;
- 2 activiteitenindicatoren.
- Alle 3 de indicatoren zijn duidelijk geformuleerd.
- De gemeente neemt cijfers verkeerd over uit de broninformatie.
- in 2019 en 2021 nam de gemeente de realisatiewaarde van de doelindicator fout over;
- in 2019, 2020 en 2021 nam de gemeente de realisatiewaardes van de activiteitindicatoren fout over.
- De activiteitindicatoren zeggen niks over wat de gemeente heeft gedaan en bereikt op de zeven belangrijkste onderdelen van het antidiscriminatiebeleid (die zijn genoemd in de beleidsbrief Diversiteit en inclusie uit 2018).
- Tussen 2019 en 2023:
- staat in 1 jaardocument een beetje uitleg over de indicatoren.
- Tussen 2018 en 2023:
- wordt 1 keer gepraat over de indicatoren in raadsbesprekingen over de begroting;
- worden de indicatoren niet genoemd in raadsbesprekingen over de voortgang op het antidiscriminatiebeleid.
- 4 van de 5 raadsleden die hun ervaringen met ons wilden delen, gebruiken de indicatoren niet.