Welzijn

Over het onderzoek
Preventieve jeugdhulp wordt zowel landelijk als in Amsterdam gezien als noodzakelijk onderdeel van een effectief en efficiënt jeugdhulpstelsel. Want als preventie in de praktijk niet goed van de grond komt, valt de basis weg onder (de transformatie van) het jeugdhulpstelsel. In 2013 heeft de Amsterdamse gemeenteraad de Ouder- en Kindteams (OKT’s) aangewezen als belangrijke verantwoordelijke partij voor het uitvoeren van de preventieve opgave die voortkomt uit de Jeugdwet.

We onderzoeken het preventieve jeugdbeleid in Amsterdam. We kijken hoe de OKT’s het beleid uitvoeren en of zij hierbij ergens tegenaan lopen. In het bijzonder onderzoeken we de manier waarop de gemeente invloed uitoefent op deze uitvoeringspraktijk.

De resultaten in 2022
Het onderzoek is nog niet gepubliceerd.

Over het onderzoek
In Dienstverlening aan kwetsbare groepen onderzochten we de wijze waarop de gemeente Amsterdam met de coronacrisis is omgegaan. Hierbij legden we de focus op de ondersteuning aan twee kwetsbare groepen tijdens de lockdownsituatie: de algemene voorzieningen voor dak- en thuislozen en preventieve diensten voor mensen met geldproblemen. Wat heeft de gemeente aangepast in de ondersteuning en hoe kwam ze tot die aanpassingen?

De resultaten in 2021
We concluderen dat de gemeente grotendeels adequaat heeft gereageerd op de lockdownsituatie. De gemeente heeft de dienstverlening aangepast en ze heeft nieuwe diensten ingericht. Hierdoor kon de gemeente de dienstverlening grotendeels continueren tijdens de eerste lockdown. De kanttekening die we maken is dat de gemeente niet altijd zorgvuldig was. Bijvoorbeeld doordat kaders voor besluitvorming niet altijd helder waren en soms een ingeslagen weg te lang gecontinueerd werd.

Over het onderzoek
In Amsterdam zou er binnen een straal van 500 meter een openbaar of opengesteld toilet moeten zijn. Dat geldt voor het centrum en drukke voetgangersgebieden. In Toegankelijkheid van openbare toiletten onderzochten we in hoeverre de gemeente ervoor zorgt dat er genoeg openbare en opengestelde toiletten in Amsterdam zijn. We keken vooral naar toiletten voor vrouwen en mensen met een fysieke beperking. En we letten op de vindbaarheid van de toiletten.

De resultaten in 2020
De belangrijkste conclusie is dat ondanks de aandacht die er recent aan het onderwerp is gegeven, er in Amsterdam onvoldoende openbare toiletten zijn. In 41% van de drukke voetgangersgebieden – inclusief de parken – is overdag binnen 500 meter een rolstoeltoegankelijk openbaar toilet bereikbaar. Dus in meer dan de helft van de drukke voetgangersgebieden niet.

Op straat is de vindbaarheid van openbare toiletten slecht. De gemeente heeft wel een begin gemaakt met het aanbrengen van bewegwijzering op straat, maar dit geldt alleen voor een enkel gemeentelijk openbaar toilet.

Over het onderzoek
In Nederland moeten gemeenten met indicatoren laten zien hoe zij hun beleid uitvoeren. De indicatoren van de gemeente Amsterdam staan in een doelenboom. We onderzochten in Bruikbaarheid van indicatoren of de indicatoren van de gemeente Amsterdam zorgden voor een helder, relevant en bruikbaar inzicht van door haar behaalde activiteiten en doelen. Konden raadsleden en geïnteresseerde burgers de inzichten uit de doelenboom goed gebruiken? We onderzochten vijf indicatoren uitgebreider. Dit eerste deelonderzoek gaat over hulp aan statushouders.

Deze indicator is geformuleerd voor de activiteit van de gemeente om statushouders drie jaar lang te helpen op het moment dat ze in Amsterdam komen wonen, door hen bijvoorbeeld intensief te begeleiden bij het leren van Nederlands en het vinden van werk.

De resultaten in 2019
Uit ons onderzoek blijkt dat deze indicator onvoldoende duidelijk, specifiek en begrijpelijk is beschreven in de begroting. Lezers die meer zouden willen weten over de indicator van het helpen van statushouders, kunnen hierover weinig informatie vinden in dat document. Ook wordt met de indicator niet duidelijk hoe de gemeente de hulp aan statushouders effectief uitvoert.

Over het onderzoek
In dit opvolgingsonderzoek gingen we na in hoeverre onze aanbevelingen uit Aansturing welzijnsinstellingen (2012) zijn opgevolgd door het college.

De resultaten in 2016
Sinds 2012 is de aansturing van welzijnsinstellingen substantieel gewijzigd. In dit opvolgingsonderzoek signaleren we dat verschillende knelpunten uit ons oorspronkelijke rapport (2012) nog steeds relevant zijn. Daarnaast leidt de gewijzigde context tot nieuwe knelpunten.

Over het onderzoek
In 2009 heeft het stadsdeel centrum voor € 14,6 miljoen aan subsidies verstrekt aan 155 welzijnsorganisaties. De subsidies zijn bedoeld voor welzijn, zorg, sport en diversiteit. Met deze subsidies werden welzijnsactiviteiten uitgevoerd zoals tiener- en jongerenwerk, peuterspeelzaalwerk, koppeling van deelnemers aan vrijwilligers en het geven van opvoedondersteuning. In Welzijn per contract onderzochten we of het beheer van de subsidieverstrekking aan welzijnssubsidies door stadsdeel Centrum in de periode 2008-2010 in orde was.

De resultaten in 2010
De afgelopen jaren heeft het stadsdeelbestuur het subsidieproces verbeterd, maar het blijft worstelen met het uitvoeren daarvan. Zelfs in 2010 lukt het haar maar gedeeltelijk om helder aan te geven wat zij met subsidies wil bereiken en hoe ze dat wil bereiken. Verder heeft het nauwelijks of geen consequenties voor welzijnsorganisaties wanneer zij minder prestaties leveren dan overeengekomen en zorgt de gekozen werkwijze voor hoge lasten voor zowel welzijnsorganisaties als het stadsdeel.

Over het onderzoek
Sinds de jaren negentig overheerst bij overheden de gedachte dat als maatschappelijke instellingen voor subsidie in aanmerking willen komen, er duidelijke afspraken nodig zijn over de prestaties die zij leveren. Toentertijd werd gekozen voor een meer ‘zakelijke aansturing’ van de welzijnssector. In Amsterdam zijn de stadsdelen als eerste verantwoordelijk voor de aansturing van het welzijnswerk. Met Aansturing welzijnsinstellingen wilden we nagaan of de aansturing van het welzijnswerk in de andere stadsdelen vergelijkbare knelpunten liet zien als in het onderzoek Welzijn per contract (2010) voor stadsdeel Centrum werden vastgesteld.

De resultaten in 2012
De hoofdconclusie van het onderzoek is dat een aantal hardnekkige nadelen kleefden aan een zakelijke aansturing van welzijnsinstellingen. In de praktijk was een hybride mengvorm ontstaan van een publieke voorziening en maatschappelijke instelling, die niet goed functioneerde.

Over het onderzoek
Op verzoek van een aantal raadsfracties van het stadsdeel ZuiderAmstel onderzochten we in 2007 of de doelen voor het Multi Functioneel Centrum Binnenhof waren bereikt en hoe het proces was verlopen. In het opvolgingsonderzoek keken we in hoeverre het dagelijks bestuur van het stadsdeel ZuiderAmstel – en sinds mei 2010 stadsdeel Zuid – invulling had gegeven aan onze negen aanbevelingen uit het rapport van 2007.

De resultaten in 2011
Zes van de negen aanbevelingen zijn uitgevoerd, één aanbeveling is deels uitgevoerd en twee aanbevelingen zijn niet uitgevoerd.