Zicht op de financiële positie (Zaanstad)
Laatste update: 25 oktober 2020
Over het onderzoek
De financiële positie van een gemeente bepaalt mede of en hoe die gemeente met financiële tegenslagen kan omgaan. Ook in (en na) de coronatijd is dit erg relevant. De financiële positie laat namelijk zien hoe de gemeente met de gevolgen van de coronacrisis kan omgaan. Tegelijkertijd is de financiële positie van een gemeente een complex en moeilijk te doorgronden onderwerp. In de actualisatie van Zicht op de financiële positie onderzoeken we hoe de gemeente Zaanstad met de gevolgen van de coronacrisis kan omgaan.
Bekijk ook: Zicht op de financiële positie van Amsterdam en Zicht op de financiële positie van Weesp.
In 2016 voerden we ook een onderzoek uit naar de financiële positie van Zaanstad. We concludeerden toen dat de gemeente zich inspande om financiële informatie toegankelijk te maken voor een breder publiek. Maar dat het soms nog moeilijk was om snel een bondig en samenhangend beeld van haar financiële positie te krijgen. We brachten de financiële positie in kaart met ons instrumentenpaneel. Lees ook het bestuurlijk rapport en het onderzoeksrapport.
Status
We publiceerden de actualisatie van Zicht op de financiële positie van Zaanstad op 20 oktober 2020. Lees het onderzoeksrapport. Bekijk ook de webinar.
Onderzoekers
Betere financiële positie dan in 2015
De coronacrisis heeft mogelijk grote financiële gevolgen voor gemeenten. Wij onderzochten of de gemeente Zaanstad een financiële tegenvaller kan opvangen. Daarvoor keken we naar de financiële positie van Zaanstad. Het blijkt dat de Zaanse financiële positie in 2019 beter is dan in 2015. Maar de financiële positie van andere Nederlandse gemeenten is gemiddeld meer verbeterd.
Meer budget bij andere Nederlandse gemeenten
Je kunt vooral zien dat de financiële positie van Zaanstad nu beter is dan in 2015, als je kijkt naar de kortetermijnprestaties, risico’s en mogelijkheden om eenmalige tegenvallers op te vangen. Zaanstad kan daarom in 2019 beter de gevolgen van de coronacrisis opvangen dan in 2015. Maar, gemiddeld genomen hebben andere Nederlandse gemeenten een ruimere uitgangspositie.
Precieze gevolgen van coronacrisis zijn nog onbekend
Gaandeweg 2020 en 2021 wordt duidelijk wat precies de gevolgen zijn van de coronacrisis voor de gemeente Zaanstad. De gemeenteraad moet waarschijnlijk besluiten nemen om de gemeente en de samenleving zo goed mogelijk door deze crisis te loodsen. Welke besluiten dat precies zullen zijn, is nu nog niet te zeggen.
Ter ondersteuning van dit proces hebben we aandachtspunten op een rij gezet voor de gemeenteraad. Deze staan in ons onderzoeksrapport.
Situatie per eind 2019
- Saldo van baten en lasten gestegen van een tekort van € 0,2 miljoen in 2015 naar een overschot van € 12 miljoen in 2019
- Blootstelling aan risico’s gedaald sinds 2017 en omvang risicovolle investeringen en verstrekte garanties afgenomen
- Totaal eigen vermogen gestegen van € 121 miljoen naar € 144 miljoen
- Structureel overschot van 2,6% in 2019 (in 2015 nog een klein tekort)
- Schuld als percentage van bezittingen gestegen van 77% (2015) naar 90% (2019)
- Lokale lastendruk gedaald, maar nog steeds boven gemiddeld (113% in 2019)
